
*
1. C�ch tạo đường b�ng đi xo�y
Trong thời điểm khi mặt vợt tiếp x�c với b�ng, nếu như phương hướng đ�nh của vợt đi d�ng qua t�m b�ng th� vợt t�c dụng v�o b�ng 1 lực F l�m b�ng bị đ�nh đi kh�ng c� độ xo�y.
Nếu như phương hướng đ�nh của vợt kh�ng đi đ�ng qua t�m b�ng th� ngo�i lực t�c động v�o b�ng F c�n tạo ra một lực ma s�t với b�ng l�m cho b�ng khi bật khỏi vợt c� độ xo�y.
.
* 2. C�c loại xo�y chủ yếu
Theo th�i quen người ta chia c�c loại xo�y cơ bản của b�ng th�nh 3 loại ch�nh:
Xo�y l�n, xo�y xuống v� xo�y ngang.
a. Xo�y l�n
Khi vợt tiếp x�c v�o b�ng, ngo�i lực ra trước c�n c� lực ma s�t của vợt với b�ng theo hướng từ dưới l�n tr�n l�m cho b�ng đi c� hướng xo�y l�n tr�n.
b. Xo�y xuống
Khi vợt tiếp x�c v�o b�ng, ngo�i lực ra trước c�n c� lực ma s�t của vợt với b�ng theo hướng từ tr�n xuống dưới l�m cho b�ng đi c� hướng xo�y xuống dưới.
c. Xo�y sang b�n (xo�y nghi�ng)
Khi vợt tiếp x�c v�o b�ng, ngo�i lực ra trước c�n c� lực ma s�t của vợt với b�ng theo hướng sang tr�i hoặc sang phải l�m cho b�ng khi bay đi c� xu hướng xoay sang b�n. Trong đ� lực ma s�t được ph�t sinh ra giữa vợt v� b�ng c� hướng sang tr�i sẽ l�m cho b�ng xo�y b�n tr�i v� ngược lại.
d. Xo�y nghi�ng l�n, xo�y nghi�ng xuống
Trong thực tế đ�nh b�ng thường c�n ma s�t v�o ph�a tr�n cạnh b�n hoặc ph�a dưới cạnh b�n của b�ng. Nếu ma s�t ph�a tr�n cạnh b�n th� b�ng xo�y nghi�ng l�n tr�n, nếu ma s�t v�o ph�a tr�n cạnh b�n tr�i b�ng sẽ tạo ra xo�y nghi�ng l�n b�n tr�i, …tương tự như vậy c� thể tạo ra xo�y xuống b�n phải, xo�y l�n b�n phải, xo�y xuống b�n tr�i.
e. Xo�y thuận v� xo�y nghịch
Đ�y l� 2 loại xo�y kh� xuất hiện cũng như c�c VĐV rất kh� tạo ra được trong thực tế tập luyện v� thi đấu. Phương hướng xoay của b�ng nếu nh�n ch�nh diện từ đằng sau nếu quay xu�i kim đồng hồ th� gọi l� xo�y thuận, ngược lại l� xo�y nghịch.
Mặc dầu hai loại đường b�ng xo�y n�y kh�ng dễ xuất hiện nhưng lại thư�ng xuất hiện hỗn hợp với c�c đường b�ng xo�y nghi�ng, xo�y l�n, xo�y l�n b�n cạnh, xo�y xuống b�n cạnh. Trong đường xo�y nghi�ng, xo�y l�n, xo�y xuống b�n cạnh thường c� th�nh phần xo�y thuận v� xo�y nghịch. V� vậy trong b�ng b�n hiện đại, đường xo�y của b�ng c� thể ph�n nhỏ l�m 26 loại
* 3. T�nh chất của b�ng xo�y
Khi c� độ xo�y, b�ng sẽ bật tr�n b�n v� bật trở lại từ mặt vợt của đối phương kh�c hẳn so với khi kh�ng xo�y
a. Đặc điểm xoay của b�ng xo�y
B�ng kh�ng xo�y khi bay chỉ chịu phản lực l� lực cản ch�nh diện của kh�ng kh� n�n tốc độ bay giảm dần. C�n b�ng xo�y khi bay l�m cho khong kh� xung quanh n� h�nh th�nh d�ng ho�n lưu (xo�y tr�n), như vậy b�ng xo�y trong khi bay ngo�i lực cản ch�nh diện của kh�ng kh� c�n chịu một lực vu�ng g�c với hướng bay của b�ng.
* Đặc điểm bay của b�ng xo�y l�n.
Khi b�ng xo�y l�n trong l�c bay phương của �p lực b�n cạnh c� hướng đi xuống dưới n�n b�ng c� đặc điểm tăng nhanh độ rơi xuống, tăng độ cong của đường v�ng cung, r�t ngắn cự ly của b�ng đ�nh ra, giảm bớt thời gian bay tr�n kh�ng của b�ng. V� vậy tốc độ b�ng xo�y l�n nhanh, độ cong lớn, tỷ lệ b�ng tốt cao.
* Đặc điểm bay của b�ng xo�y xuống.
Khi b�ng bay xuống th� �p lực b�n cạnh của d�ng kh� lưu c� hướng đi l�n. V� vật đặc điểm bay của loại b�ng n�y l� giảm tốc độ rơi xuống của b�ng, giảm độ v�ng cung, k�o d�i thời gian bay của b�ng l�m tăng cự ly của b�ng đ�nh ra. Do đường v�ng cung của b�ng xo�y xuống kh�ng tốt, khi tốc độ nhanh dễ bay ra ngo�i b�n, nhưng b�ng xo�y xuống c� tốc độ chậm th� lại tương đối vững v� chắc b�ng.
* Đặc điểm bay của b�ng xoay nghi�ng.
�p lực b�n cạnh của d�ng kh� lưu khi b�ng xo�y nghi�ng b�n tr�i sẽ sang b�n phải v� ngược lại.
* Đặc điểm bay của b�ng xo�y nghi�ng l�n v� xo�y nghi�ng xuống.
Do b�ng xo�y nghi�ng l�n, xuống l� tổng hợp của xo�y nghi�ng với xo�y l�n hoặc xo�y xuống. Do vậy trong khi bay b�ng vừa c� đặc điểm của b�ng xo�y nghi�ng vừa c� đặc điểm của b�ng xo�y l�n hoặc xo�y xuống.
b. Đặc điểm bật b�n của b�ng xo�y
* Đặc điểm bật b�n của b�ng xo�y l�n.
Khi rơi chạm mặt b�n, do t�c dụng lăn ra trước của th�n b�ng l�m cho tốc độ sau khi bật l�n tăng nhanh v� c� xu hướng lao ra trước. Cường độ xo�y l�n của b�ng c�ng lớn th� xu hướng lao trước c�ng nhanh v� ngược lại.
* Đặc điểm bật b�n của b�ng xo�y xuống.
Khi chạm mặt b�n do t�c dụng của than b�ng lăn ra sau n�n tốc độ của b�ng sau khi bật l�n sẽ chậm lại, thiếu sức lao trước v� thường l�m cho đối phương kh� c� thể d�ng sức mạnh để đ�nh v�o b�ng được.
* Đặc điểm bật b�n của b�ng xo�y nghi�ng.
Khi chạm mặt b�n, do điểm đầu trục quay của b�ng tiếp x�c với mặt b�n kh�ng c� t�c dụng lăn n�n đặc điểm bật b�n giống với b�ng kh�ng xo�y. Nhưng trong thực tế đ�nh b�ng, b�ng xo�y nghi�ng thường c� lại c� cả th�nh phần xo�y thuận hoặc xo�y nghịch, do xo�y thận hay xo�y nghịch thường vị tr� c� tốc độ xo�y lớn nhất ngo�i th�n b�ng tiếp x�c với mặt b�n n�n b�ng sau khi bật b�n c� độ nghi�ng về một b�n r� rệt, b�ng xo�y thuận sau khi bật b�n sẽ lao sang phải, b�ng xo�y nghịch sau khi bật b�n sẽ lao sang tr�i.
c. Đặc điểm bật trở lại tr�n mặt vợt của b�ng xo�y
* Đặc điểm bật trở lại tr�n mặt vợt của b�ng xo�y l�n.
Khi tiếp x�c với mặt vợt, b�ng xo�y l�n c� xu hướng lăn l�n ph�a tr�n v� bật trở lại theo hướng l�n tr�n l�m cho b�ng đ�nh trả dễ bị qu� cao, thậm ch� bay khỏi b�n. V� vậy khi d�ng c�c phương ph�p đ�nh trả b�ng xo�y l�n đ�i hỏi phải điều chỉnh g�c độ vợt đồng thời tăng sức mạnh xuống dưới để triệt ti�u lực bật l�n tr�n của b�ng xo�y l�n.
* Đặc điểm bật trở lại tr�n mặt vợt của b�ng xo�y nghi�ng.
Khi tiếp x�c với mặt vợt b�ng xo�y xuống c� xu hướng lăn xuống ph�a dưới v� bật trở lại theo hướng xuống dưới, khi đ�nh trả dễ bị ch�c lưới. V� vậy khi d�ng c�c phương ph�p đ�nh trả b�ng xo�y xuống đ�i hỏi phải điều ch�nh g�c độ mặt vợt đồng thời tăng lực l�n tr�n để triệt ti�u lực ch�c xuống dưới của b�ng xo�y xuống.
* Đặc điểm bật trở lại tr�n mặt vợt của b�ng xo�y nghi�ng.
Khi tiếp x�c với mặt vợt của đối phương b�ng xo�y nghi�ng c� xu hướng lăn về 1 ph�a (phải hoặc tr�i) dễ l�m cho đối phương đỡ b�ng bắn lệch ra ngo�i b�n. Do vậy khi đ�nh trả b�ng xo�y nghi�ng cần điều chỉnh mặt vợt nghi�ng về ph�a ngược lại với hướng lệch sang b�n của b�ng xo�y nghi�ng đồng thời tăng th�ch đ�ng lực ngược hướng n�y để triệt ti�u lực bắn lệch sang một ph�a của b�ng xo�y nghi�ng.
* Đặc điểm bật trở lại của b�ng xo�y nghi�ng xo�y l�n v� xo�y nghi�ng xo�y xuống.
Bằng c�ch ph�n t�ch tương tự như tr�n, b�ng xo�y nghi�ng xo�y l�n b�n tr�i khi tiếp x�c với mặt vợt cũng bắn lệch l�n tr�n ph�a b�n tr�i. Cũng c�ch ph�n t�ch như tr�n c�c bạn cũng luận ra được đặc điểm bật trở lại tr�n vợt đối với c�c loại b�ng xo�y kh�c th�i.
* 4. Ph�n khu vực tr�n bề mặt b�ng xo�y
Khi b�ng xo�y, mức độ bật l�n kh�c thường tr�n mặt b�n v� mức độ bắn lệch sang b�n tr�n mặt vợt đều tỷ lệ thuận với tốc độ xo�y ở vị tr� b�ng tiếp x�c với mặt b�n v� mặt vợt. Tr�n quả b�ng xo�y được ph�n l�m 4 khu vực:
+ Khu vực xo�y nhanh nhất l� khu vực m� ở đ� c� tốc độ quay l� lớn nhất, nếu b�ng xo�y nghi�ng tiếp x�c với mặt b�n ở khu vực n�y sẽ bật sang 1 b�n với tốc độ đột ngột v� nhanh nhất. Khi đ�nh trả b�ng xo�y nếu đ�nh v�o khu vực n�y th� dễ bị “ăn xo�y” nhất.
+ Khu vực xo�y nhanh l� khu vực m� ở đ� tốc độ quay nhanh nhưng chậm hơn so với khu vực xo�y nhanh nhất. Nếu b�ng xo�y nghi�ng tiếp x�c với mặt b�n ở khu vực n�y th� b�ng sẽ bật sang b�n r� rệt. Khi đ�nh trả b�ng xo�y, nếu đ�nh v�o khu vực n�y vẫn bị ăn xo�y như thường.
+ Khu vực xo�y yếu: L� khu vực m� ở đ� tốc độ quay tương đối nhỏ. Nếu b�ng xo�y tiếp x�c với mặt b�n ở khu vực n�y th� hiện tượng b�ng bật sang b�n kh�ng r� lắm.
+ Khu vực xo�y rất yếu (chậm): L� khu vực m� ở đ� b�ng xo�y với tốc độ nhỏ, nếu b�ng xo�y nghi�ng tiếp x�c với mặt b�n ở khu vực n�y th� b�ng sẽ bật sang b�n kh�ng r� r�ng. Khi đ�nh trả nếu c� khả năng th� tốt nhất l� đ�nh v�o khu vực n�y để kh�ng bị t�c dụng của xo�y.
C�c bạn c� thể tham khảo Video sau để thấy được những nguy�n tắc về xo�y
[video=youtube;O2vrVwjqktg]http://www.youtube.com/watch?v=O2vrVwjqktg&feature=player_embedded[/video]