Luật đ� lu�n lưu

[utes]

Hệ thống quảng cáo SangNhuong.com

Phạt đền, Đ� lu�n lưu, Đ� 11m hay c�n được gọi l� Penalty ở c�c quốc gia sử dụng tiếng Anh l� một kiểu đ� phạt trong b�ng đ�, vị tr� của quả đ� phạt n�y khoảng 11 m�t t�nh từ khung th�nh v� thủ m�n của đội bị phạt. Đ�y l� c� đ� chỉ c� sự tham gia của một cầu thủ đội tấn c�ng (người s�t phạt đền) v� thủ m�n đội ph�ng ngự.[1] Phạt đền c�n được sử dụng trong trận đấu như l� một c�ch để ph�n định thắng thua, khi cả hai đội b�ng h�a nhau trong cả hai hiệp đấu lẫn hiệp phụ th� họ sẽ phải bước v�o loạt đ� phạt đền. Tuy nhi�n, c�ch n�y chỉ được sử dụng trong c�c trận đấu đặc biệt.

T�nh huống

Tr�n thực tế, thường c�c quả đ� phạt được biến th�nh b�n thắng ngay cả khi thủ m�n c� đẳng cấp quốc tế. Điều n�y c� nghĩa rằng phạt đền mang t�nh chất quyết định, đặc biệt trong c�c trận đấu c� tỉ số thấp. Đ� trượt phạt đền thường ảnh hưởng nặng tới t�m l� cầu thủ v� đ� bỏ lỡ một cơ hội dễ d�ng để ghi b�n.

Trọng t�i sẽ thổi phạt đền khi cầu thủ của đội ph�ng ngự phạm lỗi với cầu thủ của đội tấn c�ng hoặc để b�ng chạm tay trong v�ng cấm. Cần lưu � vị tr� n�y l� vị tr� lỗi xảy ra chứ kh�ng phải vị tr� quả b�ng dừng lại.

T�nh huống phạt đền cũng c� thể xảy ra trong hai t�nh huống đặc biệt kh�c: hoặc lỗi được thực hiện ngo�i v�ng cấm nhưng trọng t�i nhận định sai lầm, hoặc trong v�ng cấm nhưng cầu thủ tấn c�ng đ�nh lừa được trọng t�i l� c� lỗi xảy ra trong khi sự thật lại kh�ng c�. Mặc d� đ� kh�ng phải l� tinh thần hay nguy�n tắc của b�ng đ� nhưng quyết định của trọng t�i đưa ra đ� theo luật b�ng đ� v� kết quả sẽ kh�ng thể bị thay đổi về sau. Nhiều cầu thủ lợi dụng điều n�y đ� cố gắng t�m đủ mọi c�ch đ�nh lừa người cầm c�i v� v� vậy g�y ra nhiều tranh c�i trong trận đấu.

Trọng t�i sẽ ra hiệu đ� phạt đền bằng c�ch thổi c�i v� chỉ tay v�o dấu chấm phạt đền
[sửa] C�ch thực hiện
[sửa] B�nh thường
David Villa thực hiện quả phạt đền.

Quả phạt đền phải được thực hiện từ dấu chấm phạt đền c�ch t�m khung th�nh 11m. Cầu thủ thực hiện c� thể l� mọi cầu thủ trong đội b�ng được hưởng quả phạt chứ kh�ng chỉ ri�ng cầu thủ bị phạm lỗi v� phải được trọng t�i x�c nhận.

Tất cả c�c cầu thủ ngoại trừ thủ m�n của đội ph�ng ngự v� cầu thủ đ� phạt, phải đứng ngo�i v�ng cấm địa, sau dấu chấm phạt đền v� c�ch dấu chấm phạt đền tối thiểu 9m15 cho tới khi tr�i b�ng được đ�. Thủ m�n phải giữ vị tr� giữa hai cọc khung th�nh tr�n vạch v�i v� quay mặt v�o tr�i b�ng cho tới khi tr�i b�ng được đ� v� chỉ c� thể di chuyển theo chiều ngang. Nếu thủ m�n di chuyển về ph�a trước trước khi b�ng được đ�, c� đ� sẽ được thực hiện lại nếu b�n thắng chưa được ghi.

Một quả phạt đền sẽ được thực hiện sau tiếng c�i của trọng t�i v� được t�nh th�nh b�n thắng khi quả b�ng lăn qua vạch v�i trước khung th�nh.

B�ng nhập cuộc khi được đ� v� di chuyển, tại thời điểm n�y, c�c cầu thủ kh�c c� thể nhập v�ng cấm v� tiếp tục chơi như b�nh thường. Hầu hết trường hợp b�n thắng đ� được ghi, b�ng đ� đi hết đường bi�n ngang hoặc thủ m�n đ� khống chế được b�ng. Đ�i khi, b�ng được thủ m�n đẩy ra hoặc bật x� ngang, cột dọc; nếu điều n�y xảy ra, b�n thắng tiếp theo nếu c� sẽ kh�ng được t�nh l� đ� phạt đền, mặc d� c� thể được ghi từ quả b�ng bị bật ra.

Đ� phạt đền l� một h�nh thức đ� phạt tự do trực tiếp, nghĩa l� b�n thắng c� thể được ghi trực tiếp từ c� đ� phạt. Nếu b�n thắng kh�ng được ghi, trận đấu sẽ tiếp tục như b�nh thường. Cũng như c�c c� đ� tự do kh�c, người đ� phạt kh�ng được chạm b�ng lần thứ hai nếu b�ng chưa chạm một cầu thủ kh�c ngay cả khi b�ng nảy ra từ cọc hoặc x�. Tuy nhi�n, đ� phạt đền kh�c đ� tự do ở chỗ nếu c� c�c nh�n tố b�n ngo�i t�c động, c� đ� sẽ được thực hiện lại thay v� như b�nh thường l� trọng t�i tung b�ng.
[sửa] Đ� phối hợp

Hai cầu thủ c� thể phối hợp để thực hiện đ� phạt đền, theo đ� cầu thủ thứ nhất thay v� đ� thẳng v�o khung th�nh chỉ đẩy nhẹ b�ng về ph�a trước v� cầu thủ thứ hai c� thể chạy v�o đ� tiếp để ghi b�n. Giống c�c cầu thủ kh�c, cầu thủ thứ hai cũng phải c�ch khung th�nh 9m15. Chiến thuật n�y phụ thuộc v�o yếu tố ngạc nhi�n để cầu thủ thứ hai c� thể đ� được b�ng trước c�c cầu thủ của đội ph�ng ngự. Chiến thuật n�y trở n�n nổi tiếng nhờ Johan Cruyff trong trận đấu cho AFC Ajax năm 1982.[2]
[sửa] Vi phạm luật đ� phạt đền

Vi phạm luật đ� phạt đền được xử l� sử dụng c�c kh�i niệm lợi thế.

N�i chung:

* Lỗi của đội ph�ng ngự, trước khi quả đ� được thực hiện, nếu b�n thắng được ghi, b�n thắng được c�ng nhận, nếu kh�ng, đ� lại.
* Lỗi của đội thực hiện đ� phạt đền, nếu b�n thắng được ghi, đ� lại, nếu kh�ng đội tấn c�ng sẽ bị phạt gi�n tiếp tại địa điểm phạm lỗi.
* Cả hai c�ng c� lỗi, đ� lại.
* Nếu cầu thủ thực hiện đ� phạt đền (kể cả khi b�ng nảy ra từ cọc/x� v� kh�ng chạm thủ m�n) sẽ bị phạt gi�n tiếp tại địa điểm c� lỗi (Theo luật số 8 trong Luật B�ng đ�)

Trọng t�i c� thể phạt thẻ v�ng đối với c�c cầu thủ vi phạm luật đ� phạt đền như cố t�nh x�m nhập v�ng cấm nhiều lần. Tuy vậy, tr�n thực tế, hầu hết c�c vi phạm đ� phạt đền kh�ng bị phạt thẻ.

Lưu � rằng tất cả c�c lỗi trước khi đ� phạt đều được xử l� theo c�ch tr�n. V� dụ, nếu đội ph�ng ngự cản trở di chuyển của đối phương (kể cả về ph�a khung th�nh hoặc ra xa khung th�nh) trước khi quả đ� được thực hiện, nếu b�n thắng kh�ng được ghi, trọng t�i c� thể cho ph�p đ� lại. C�c lỗi kh�c do bất kỳ đội n�o vi phạm sẽ được xử l� theo bốn điểm như tr�n.
[sửa] Chiến thuật cản ph� phạt đền
Cầu thủ Ryan Valentine ghi b�n từ chấm phạt đền.

Cản ph� phạt đền l� một trong những nhiệm vụ kh� khăn nhất của thủ m�n. Do khoảng c�ch giữa điểm đ� phạt v� khung th�nh l� rất gần cũng như thủ m�n kh�ng c� nhiều thời gian để phản xạ. V� vậy, một số thủ m�n thường đo�n hướng v� bắt đầu đổ người trước khi quả b�ng được s�t. Một số kh�c cố gắng đọc � nghĩ từ c�ch di chuyển của cầu thủ đ� phạt. Mặt kh�c, cầu thủ đ� phạt cũng thường l�m động t�c giả v� di chuyển từ từ để đ�nh lạc hướng thủ m�n. Một c�ch tiếp cận c� tỉ lệ th�nh c�ng cao l� đ� cao giữa khung th�nh v�o khoảng trống m� thủ m�n sẽ để lại sau khi đ� bay người, c�ch n�y cũng c� rủi ro cao khi quả b�ng dễ bay vọt hoặc dội x� ngang.

Khi cầu thủ đ� chạy đ�, thủ m�n chỉ c� một v�i gi�y để đọc di chuyển v� ph�n đo�n hướng b�ng. Nếu ph�n đo�n tốt, c� thể sẽ cản ph� được quả đ�. Helmuth Duckadam thủ m�n của đội Steaua Bucharest đ� lập kỷ lục cản ph� 4 quả phạt đền li�n tiếp trong trận chung kết C�p ch�u �u năm 1986 với FC Barcelona. �ng bay người 3 lần về b�n phải v� lần thứ 4 về b�n tr�i v� đẩy tất cả c�c quả s�t phạt mang lại chiến thắng cho đội m�nh.

Thủ m�n cũng c� thể dựa v�o kiến thức về th�i quen s�t phạt của cầu thủ để quyết định. Một v� dụ l� cựu thủ m�n ĐTQG H� Lan Hans van Breukelen lu�n c� một hộp chứa c�c thẻ c� tất cả th�ng tin về những chuy�n gia s�t phạt của đối phương. Một v� dụ kh�c l� thủ m�n tuyển quốc gia Bồ Đ�o Nha Ricardo trong trận đấu với ĐT Anh tại World Cup 2006 đ� cứu 4 quả phạt đền v� su�t cản ph� được quả thứ 5. Trận đấu giữa tuyển quốc gia Argentina v� tuyển quốc gia Đức cũng được kết th�c bằng phạt đền v� người ta thấy Jens Lehmann xem một mẩu giấy giấu ở trong tất trước khi mỗi cầu thủ Argentina l�n đ�. Người ta cho rằng th�i quen s�t phạt của cầu thủ được ghi trong tờ giấy. C�ch tiếp cận n�y kh�ng phải l�c n�o cũng th�nh c�ng. Hầu hết trường hợp, đặc biệt trong c�c giải kh�ng chuy�n, thủ m�n buộc phải đo�n m�. Đ� phạt đền thường l� đấu tr� hơn l� đấu kỹ năng.

Thủ m�n cũng c� thể cố gắng l�m cầu thủ đ� phạt sao nh�ng, do kỳ vọng thường l� quả đ� th�nh c�ng, cầu thủ đ� phạt sẽ bị th�m �p lực v� từ đ� c� thể mắc lỗi. V� dụ trong trận chung kết Champions League năm 2008 giữa Manchester United v� Chelsea, Edwin van der Sar chỉ sang b�n tr�i khi Nicolas Anelka tiến l�n để đ� phạt. Trước đ�, tất cả c�c quả đ� của Chelsie đều về b�n tr�i. Anelka đ� v�o b�n phải v� bị cản ph�. Thủ m�n Bruce Grobbelaar của Liverpool sử dụng một phương ph�p tạo sao nh�ng gọi l� "ch�n m� sợi" (spaghetti legs) v� đ� gi�p c�u lạc bộ của m�nh đ�nh bại AS Roma v� đoạt c�p ch�u �u năm 1984.

Một phương ph�p tr�i luật để cản ph� penalty l� thủ m�n nhảy ngắn v� nhanh về ph�a trước ngay trước khi cầu thủ chạm b�ng. Điều n�y kh�ng những thu hẹp g�c s�t m� c�n l�m sao nh�ng cầu thủ đ� phạt. Phương ph�p n�y được thủ m�n Taffarel của Brazil �p dụng. Thời đ�, FIFA chưa nghi�m khắc về �p dụng luật n�y. Gần đ�y, FIFA đ� chỉ thị c�c trọng t�i �p dụng nghi�m chỉnh luật.

Tương tự như vậy, một thủ m�n cũng c� thể t�m c�ch tr� ho�n quả phạt đền bằng c�ch l�m sạch gi�y của m�nh, đề nghị trọng t�i kiểm tra xem quả b�ng đ� được đặt đ�ng vị tr� chưa v� c�c thủ thuật tr� ho�n kh�c. phương ph�p n�y c� thể tạo nhiều �p lực hơn cho cầu thủ đ� phạt, nhưng thủ m�n cũng c� nguy cơ nhận thẻ phạt, thường l� một thẻ v�ng.

Ngay cả khi thủ m�n cố gắng chặn được c� s�t, b�ng thường sẽ bật ngược trở lại ra những vị tr� m� cầu thủ đ� phạt hoặc đồng đội của anh ta c� thể thực hiện 1 c� s�t bồi.Việc cản ph� th�nh c�ng lần thứ hai dường như l� kh�ng thể khi m� cầu thủ tấn c�ng đ� ở gần khung th�nh hơn c�n thủ m�n lại ở vị tr� kh� c� thể cản ph� b�ng lần nữa.Tuy vậy, trong loạt s�t lu�n lưu, điều n�y kh�ng đ�ng lo ngại do mỗi quả phạt chỉ được ph�p thực hiện 1 lần.

Một gi�o sư người Đức đ� nghi�n cứ thống k� những quả phạt đền tại giải Bundesliga trong 16 năm v� kh�m ph� ra rằng trong 16 năm c� tất cả 76% quả phạt đền th�nh c�ng, v� 99% những c� s�t v�o nửa ph�a tr�n khung th�nh th�nh b�n, mặc d� những c� s�t như vậy thường đem đến nhiều rủi ro. Trong suốt sự nghiệp của m�nh, Roberto Baggio đ� c� hai lần s�t b�ng tr�ng x� ngang, b�ng bật xuống, nảy qua thủ m�n v� vượt qua vạch v�i th�nh b�n.
[sửa] Nhận x�t

B�nh thường, phạt đền l� một trong những c�ch hữu hiệu nhất để một cầu thủ ghi b�n thắng cho đội b�ng của m�nh. Thế nhưng đ�i khi, n� lại trở n�n cực k� kh� khăn v� việc đ� c� th�nh c�ng hay kh�ng c�n t�y thuộc v�o thời tiết, mặt s�n (tốt hay xấu), t�m l� cầu thủ c� ổn định kh�ng khi phải chịu sức �p từ ph�a kh�n giả v� cả thủ m�n đội bị phạt c� xuất sắc hay kh�ng. V� dụ trong trận chung kết UEFA Champions League 2008 phải giải quyết tr�n chấm phạt đền giữa Chelsea v� Manchester United, Chelsea đ� thua khi đội trưởng John Terry đ� b�ng ra ngo�i bởi mặt s�n trơn v� đầy nước mưa.[3]
[sửa] Lu�n lưu 11m

Lu�n lưu 11m l� loạt s�t phạt đền ở trong những v�ng đấu loại trực tiếp, cần phải x�c định thắng/thua để chọn 1 đội v�o v�ng kế tiếp (trong c�c trận tranh c�p hay tranh play-off) nếu kết quả h�a sau 90 ph�t đ� hai hiệp ch�nh v� 30 ph�t đ� hai hiệp phụ. Nếu c� sự ph�n bại thắng/thua ở hai hiệp phụ th� trận đấu sẽ kết th�c, kh�ng phải đ� lu�n lưu nữa. Trọng t�i sẽ tung đồng ti�n l�n tr�n cao để x�c định đội n�o được đ� lu�n lưu trước. Lần lượt, đội n�y đ� xong quả phạt đền th� đến lượt đội kia sẽ đ� tiếp, đến khi c� một đội c� cầu thủ đ� hỏng quả phạt đền th� loạt lu�n lưu sẽ kết th�c, đội n�o c� nhiều quả phạt đền th�nh c�ng hơn th� sẽ thắng, đội c�n lại bị thua.